WAAROM ZIJN DE TEMPELIERS VERDWENEN?

Ken je de Tempeliers? Wist je dat er een andere categorie christenen was? De reden voor hun verdwijning. Wist je dat?

We hebben veel moeite gedaan om de antwoorden op deze vragen te vinden, om je nieuwsgierigheid te bevredigen. Als voorproefje volgt hier een kort overzicht. Onthoud dit:

De Tempeliers waren het leger van de paus en vertegenwoordigden een belangrijk machtscentrum vanwege hun militaire kracht, hun strategische dominantie in Europa, met name in Frankrijk, en vooral hun enorme rijkdom, waardoor ze het belangrijkste banksysteem ter wereld waren. Daarom moest een koning die vastbesloten was om zijn absolute gezag te doen gelden, een einde maken aan de Orde van de Tempel.

Lees meer in dit artikel:

• Waarom de Orde werd opgericht
• De oorspronkelijke rol van de Tempeliers
• De redenen voor de ondergang van de Tempeliers
• De Tempeliers in Amerika

Als je meer wilt weten over de Tempeliers, zijn hier een paar artikelen die je misschien interesseren:

• De betekenis van de kruistocht van de Tempeliers
• Bestaan de Tempeliers nog?

HET PLOTSELINGE EINDE VAN DE TEMPELIERS

Het was niet de Heilige Oorlog die een einde maakte aan de Tempeliers, maar een meer aardse oorlog. De orde werd het slachtoffer van de machtsstrijd tussen Filips IV van Frankrijk en het pausdom. De ambitie en het fanatisme van de vorst brachten een duister proces op gang dat leidde tot de ontbinding van de Tempel. De ramp van Akko en de terugtrekking van de christenen naar Cyprus, voltooid in augustus 1291, vielen als een kan koud water op Rome.

Paus Nicolaas IV werd gedwongen om op te treden en legde het herstel van het Heilige Land op tafel, evenals de eenwording van de militaire ordes. Het mislukken van de verdediging van de Heilige Plaatsen overtuigde de paus er uiteindelijk van dat er een einde moest komen aan de rivaliteit tussen de Tempeliers en de Hospitaalridders en dat hun middelen effectiever moesten worden ingezet voor de militaire missie in het Latijnse Oosten.

VERSTOORD PANORAMA

Toen de Mamelukken de laatste christelijke bolwerken in het Heilige Land de genadeslag toebrachten, verwachtten de militaire ordes niet dat iemand hen te hulp zou schieten. Europa had op dat moment andere prioriteiten. Engeland en Frankrijk waren in oorlog in Aquitanië, Duitsland zat zonder keizer en het pausdom vreesde zijn invloed op Sicilië te verliezen. Om dezelfde reden was Molay niet in staat om de Europese monarchen en paus Bonifatius VIII aan zich te binden voor de kruistochten.

Zijn kansen werden nog verder verkleind toen de paus in de problemen kwam nadat hij verwikkeld was geraakt in een bittere ruzie met de koning van Frankrijk, Filips IV de Schone. Wat begon als een geschil over het innen van belastingen van de Franse geestelijkheid werd een van de grootste conflicten tussen de wereldlijke en geestelijke machten van de Middeleeuwen.

De kroon en het pausdom raakten verwikkeld in een oorlog van laster en bul die zeven jaar duurde en culmineerde in de dreiging van excommunicatie door de Franse vorst en de gedwongen gevangenschap van de paus aan zijn hof in Anagni, Italië. Bonifatius VIII werd uiteindelijk vrijgelaten, maar hij was zo radeloos dat hij kort daarna, in het begin van de 14e eeuw, stierf.

EEN INGEKORTE HERVORMING

Verwaarloosd vochten de Tempeliers alleen om te proberen het Heilige Land te heroveren. Ze bezetten het eiland Aruad, voor de Syrische kust, maar de Mamelukken verdreven hen twee jaar later weer. Deze tegenslag zorgde ervoor dat Molay zijn inspanningen concentreerde op het opnieuw proberen Engeland en Frankrijk te overtuigen om de kruistocht te beginnen. Maar Edward I moest een opstand in Schotland neerslaan en Filips IV stelde als voorwaarde dat Frankrijk voorrang zou krijgen bij de expeditie en dat hijzelf de hoofdrol zou spelen.

De eisen van de Franse vorst dwongen de andere Europese koninkrijken zich terug te trekken en het project werd opgeschort. De Tempeliers hadden ook geen geluk op Cyprus, waar Koning Hendrik II de aanspraak van de orde om zijn domeinen als operatiecentrum te gebruiken met argusogen bekeek.

Clemens V heropende het debat over de hervorming van de militaire ordes en de organisatie van de kruistocht.

Nu Clemens V een zekere rust had gevonden, kon hij het debat over de hervorming van de militaire ordes en de organisatie van de kruistocht heropenen. Jacques de Molay was tegen het idee van eenwording, met het argument dat de rivaliteit tussen de ordes gunstig was geweest voor het christendom, omdat beide wedijverden om het beter te verdedigen. Hij waarschuwde ook dat eenwording zou leiden tot ruzies binnen de ordes, omdat veel officieren hun positie zouden verliezen.

In werkelijkheid had de weigering van de Grootmeester te maken met andere angsten. De identiteit van de Tempel zou verwateren in de nieuwe orde en, erger nog, het zou kunnen worden geïnstrumentaliseerd door de burgerlijke macht, een meer dan waarschijnlijk risico gezien de felle houding van Filips IV ten opzichte van de kruistocht. Molay kon dit op dat moment niet weten, maar als hij de fusie van de ordes had geaccepteerd en versneld, waren hij en zijn broers misschien gered van hun tragische lot.

OP DE STAART VAN DE KONING

Clemens V protesteerde bij Filips IV en berispte de inquisiteur omdat hij zonder zijn toestemming had gehandeld. Hij verzekerde hen dat hij op de hoogte was gekomen van de geruchten tegen de orde en dat hij van plan was zelf een onderzoek in te stellen, een dubieuze bewering aangezien hij er niets aan had gedaan. De paus voelde zich machteloos en probeerde de situatie onder controle te krijgen. Hij beval alle katholieke koningen om de Tempeliers te arresteren en te ondervragen, maar zijn verzoek werd met enige vertraging ingewilligd in Engeland en Aragon.

Omdat ze de bedoelingen van Filips IV wantrouwden, geloofden de vorsten Hendrik I en Jacobus II niet in de beschuldigingen tegen de Tempeliers, een orde waaraan ze een groot deel van het bestuur van hun koninkrijken toevertrouwden. Ondertussen stuurde Clement een delegatie naar Parijs. Jacques de Molay en de andere hoge functionarissen van de orde maakten van de gelegenheid gebruik om hun verklaringen te herroepen, bewerend dat ze dit hadden gedaan uit angst om gemarteld te worden.

De paus was niet overtuigd van de schuld van de orde en schortte het inquisitieproces op om de Tempeliers persoonlijk te ondervragen.

Filips IV deinsde niet terug en lanceerde een roescampagne tegen de Tempel en de paus, zoals hij in zijn tijd met Bonifatius VIII had gedaan. Hij kreeg de juridische steun van de Universiteit van Parijs en het publiek van de drie domeinen van zijn koninkrijk tijdens de vergadering van de Estates General in Tours.

DE NOODZAKELIJKE SLACHTOFFERS

Het pauselijk onderzoek verspreidde zich over heel Europa en zelfs naar het Oosten. In Portugal, Castilië, Aragon, Duitsland, Italië en Cyprus werden de Tempeliers onschuldig verklaard. In Frankrijk daarentegen werden veel diocesane commissies geleid door bisschoppen die Filips IV een warm hart toedroegen en de eerdere bekentenissen als geldig beschouwden.

Ze beperkten zich echter tot het veroordelen van berouwvolle schuldigen tot verschillende canonieke straffen, waaronder levenslange gevangenisstraf. Degenen die probeerden de orde te verdedigen voor de pauselijke commissie door hun belijdenissen te herroepen, hadden minder geluk. De ministers van Filips IV konden niet instemmen met de ontdekking van de onrechtvaardigheid van de eerste verhoren van de Tempeliers, uitgevoerd door de inquisiteur onder het dictaat van Nogaret.

Ze vertelden de aartsbisschop van Sens, broer van de kamerheer van de koning en de hoogste autoriteit in het bisdom Parijs, dat hij de Tempeliers moest beschuldigen van recidiverende ketters. Omdat de straf voor recidivisten de vuurdood was, liet de aartsbisschop 54 van hen verbranden. Het resultaat was zoals verwacht: de andere Tempeliers weigerden voor de orde te spreken of besloten schuld te bekennen.

De paus nam een Solomonische beslissing in zijn bul: hij veroordeelde de orde niet, maar ontbond ze. In oktober 1311 begon het door Clemens V bijeengeroepen concilie in Wenen om over de toekomst van de orde te beslissen. Er werd uitgelegd dat de schuld van bepaalde Tempeliers, ook al was die duidelijk, niet die van de hele orde impliceerde. Het was ook niet mogelijk om te bewijzen dat de Tempel een ketterse leer belijdde of dat zijn regels geheim waren of afweken van de officiële regels.

DE GESCHIEDENIS VAN DE TEMPELORDE

Jacques de Molay was een Franse edelman en de laatste Grootmeester van de Tempelorde sinds haar oprichting in 1118. Hij was de grote hervormer van de Orde van 1292 tot 1314. De Orde van de Arme Ridders van Christus en van de Tempel van Salomo, ook bekend als de Orde van de Tempel, was een machtige christelijke militaire orde uit de Middeleeuwen. Ze was meer dan twee eeuwen actief.

Hoewel de oorspronkelijke missie was om christelijke pelgrims op weg naar het Heilige Land tijdens de kruistochten te beschermen, werd het al snel een nieuw leger in dienst van de kerk dat de leidende kracht was in belangrijke veldslagen van de kruistochten. In 1177, tijdens de Slag bij Montgisard, hielpen 500 Tempeliers het leger van Saladin met meer dan 25.000 soldaten te verslaan.

Officieel goedgekeurd door de Katholieke Kerk in 1129, groeide de orde snel in macht en ledenaantal om een instituut te worden dat zowel vereerd als gehaat werd. De orde was een van de eerste vormen van monetaire kredietverlening en creëerde financiële netwerken en een leensysteem waarmee ze zich snel verrijkten. Daarnaast werd hen de bewaring van vele heilige voorwerpen toevertrouwd om deze te beschermen tegen vijandelijke invallen. Het economische aspect van de Tempeliers was een van de belangrijkste oorzaken van hun ondergang.

Jacques de Molay sloot zich in 1265 aan bij de Tempeliers. Na bijna 30 jaar van onrust werd hij Grootmeester. Tijdens zijn ambtstermijn nam de macht van de Tempeliers nog verder toe, wat het begin van het einde betekende. Tijdens zijn eerste jaren aan het hoofd van de Orde organiseerde hij meerdere expedities tegen de moslims en slaagde hij erin Jeruzalem binnen te dringen door de sultan van Egypte, Malej Nace, te verslaan. Zijn grote persoonlijke nederlaag kwam in 1300 toen hij werd verslagen toen hij probeerde de stad Tartous aan de Syrische kust te heroveren.

DE ORDE: EEN LEGER VAN KONINGEN

De archieven van de Orde zijn ook verdwenen. De schat lag waarschijnlijk verborgen op een geheime locatie en heeft Frankrijk nooit verlaten, want het was een belangrijke erfenis van de Tempeliers traditie, een essentiële getuige toen de ketterse broederschap binnen de Tempel zich wist te reorganiseren tot een nieuw geheim genootschap. Maar waar was de vloot? De 18 galeien?

Vanuit dit oogpunt was de zet van de koning meer dan begrijpelijk. Maar als Filips dacht dat hij eindelijk de schat en de vloot van de Tempel in handen kon krijgen, had hij het mis. Beide waren verdwenen. Verdwenen. Naast de vele Europese vermeldingen had de Orde belangrijke havens in het noorden en zuiden van Frankrijk, zoals de haven van Boulogne, Marseille en Sète, waardoor het contact met Engeland kon onderhouden.

Dit waren belangrijke plaatsen voor de handel met het Middellandse Zeegebied en voor het vervoer van pelgrims naar het Heilige Land. Er waren ook tempeliershavens in Spanje en Italië. De schepen van de Orde waren bijzonder gewild omdat ze waren uitgerust met een gewapende escorte. Dit was essentieel in een tijd waarin arme pelgrims die naar het Heilige Land vertrokken soms door de kapitein van het schip als slaven werden verkocht aan de hoogste bieder. De handel van de Tempeliers in stoffen, porselein, wijn, glas en specerijen floreerde.

In het Heilige Land brachten de Tempeliers wapens en manschappen mee en kochten ze oosterse producten. Hun klanten vestigden zich op de Britse eilanden en in de Duitse steden van de Hanze. En dat is waar de Franse haven van La Rochelle om de hoek kwam kijken. La Rochelle lag in een natuurlijke baai en kon zich daardoor uitstekend verdedigen tegen vijandelijke aanvallen. Bovendien liepen er vanuit La Rochelle zes belangrijke routes door Frankrijk, waardoor goederen snel over het hele land gedistribueerd konden worden. In La Rochelle was er een belangrijke citatie van de Tempelorde, omdat de stad in die tijd erg dichtbevolkt was en een belangrijk handelscentrum.

LIJSTEN VAN TEMPELIERS DIE AAN ARRESTATIE ONTSNAPTEN

In 1307, na de arrestatie van de Franse Tempeliers, droeg de 80-jarige commandant van La Rochelle, Guillaume de Liège, zijn commanderij over aan de koning om aan marteling te ontsnappen. Maar niet de schepen, die ver van de haven lagen. De hoogwaardigheidsbekleders van de Orde waren waarschijnlijk op tijd gewaarschuwd voor de dreigende arrestatie van de koning. Hoe tijdig en geheimzinnig Filips’ manoeuvre ook was, de Orde beschikte over de beste informanten. We weten ook van het bestaan van twee lijsten die getuigen van de vlucht van verschillende hoogwaardigheidsbekleders van de Orde voor de arrestaties.

De Tempeliers wisten dit en voeren hun schepen uit op het meest geschikte moment, zonder opgemerkt te worden. De commandant van La Rochelle had zeker geen gebrek aan middelen. Tot 1628, het noodlottige jaar waarin kardinaal Richelieu de stad liet verwoesten om de hugenoten te straffen, was La Rochelle de rijkste haven van Europa. Maar de belegering door de kardinaal en de verschrikkelijke brand die daarop volgde, maakten de stad met de grond gelijk en 25.000 inwoners lieten het leven. Het huidige La Rochelle is het resultaat van de wederopbouw die Richelieu na het bloedbad liet uitvoeren.

De vraag is: wat gebeurde er met de vloot van de Tempeliers? De tempelier Jean de Chalon, uit het bisdom Troyes, beweert in de nacht van 12 oktober met eigen ogen gezien te hebben dat drie hooiwagens met paarden, volle kisten en hoogwaardigheidsbekleders de Parijse citadel van de Tempel verlieten, op weg naar de kust. Daar werden ze opgewacht door schepen die mannen, paarden en goederen naar het buitenland zouden vervoeren. Wat was de bestemming van de 18 galeien? De Tempeliers hadden bezittingen en commando’s in heel Europa. De geschiedenis van de Tempeliers in Portugal is erg sterk.

DE TEMPELIERS IN AMERIKA

Sommige onderzoekers zijn zelfs nog verder gegaan. Zij merken op dat de haven van La Rochelle een strategisch vertrekpunt was om Europa uit te varen en dat Tempeliersschepen mogelijk het Amerikaanse continent hebben bereikt. Bijna tweehonderd jaar voor Christoffel Columbus. Dit zou de grote hoeveelheid geld verklaren die nog steeds beschikbaar was voor de Orde. Zilver dat afkomstig zou zijn uit de mijnen van Mexico.

Het idee is niet absurd. Het is waarschijnlijk dat de Vikingen op hun gedurfde reizen ook Amerika hadden bereikt, en het is niet uitgesloten dat andere oude volkeren dat vóór hen hadden gedaan.

Dus rijst de vraag of de Tempeliers nog steeds bestaan. We nodigen je uit om daar achter te komen in onze Blog over de Tempeliers.